مطالعة کیفی عوامل مذهبی مؤثر در شکل گیری خانوادة سالم براساس بافت فرهنگی اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری مشاوره، دانشگاه خوارزمی

چکیده

عوامل مذهبی جایگاه مهمی در بافت فرهنگی اجتماعی کشور دارد و وضعیت سلامت  خانواده  از باورها و  رفتارهای معنوی و مذهبی متأثر است. بر این اساس، پژوهش حاضر به شناسایی عوامل مذهبی مؤثر بر خانوادۀ سالم می­پردازد. مطالعۀ حاضر  به روش کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام شد. بدین منظور 13 والد به روش نمونه­گیری نظری و با استفاده از مصاحبۀ عمیق در طول یک دورۀ 12 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. داده­ها جمع­آوری، ثبت، کدگذاری و در قالب مقوله­های اصلی، بخش­بندی شدند. نتایج حاصل از تحلیل کدگذاری مصاحبه­ها به شناسایی 9 زیرمقوله و 2 مقولۀ اصلی شامل باورهای مذهبی و تقیدات مذهبی منجر شد. عوامل مذهبی همچون انجام واجبات دینی، صبوری، گذشت، کفویت در جهان­بینی، توکل داشتن و خیرخواهی بر سلامت خانواده مؤثر شناسایی شدند. نتایج پژوهش نشان داد در خانوادۀ سالم عواملی نقش دارند که از عوامل دینی متأثر هستند. این عوامل در سلامت خانواده نقش بسیار مهمی ایفا می­کنند. بنابراین، لزوم توجه بیشتر به عوامل مذهبی در پرداختن به خانواده­ها در بافت فرهنگی کشورمان اهمیت اساسی دارد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Qualitative study of religious factors involved in the formation of a healthy family on the basis of social-cultural context

نویسنده [English]

  • Javad Khodadadi-Sangdeh
Kharazmi University
چکیده [English]

Religious factors play an important role in the social-cultural context of the country,
and the family's health status is affected by spiritual and religious beliefs and
behaviors. Accordingly, the present study aims to identify religious factors affecting
a healthy family. The present study was carried out through qualitative and
phenomenological methods. For this purpose, by using theoretical sampling method
and a deep interview during a 12-month period, 13 parents were studied. The data
were collected, recorded, encoded and categorized into main categories. The results
of the analysis of the encoding of the interviews led to the identification of nine sub
categories and two main categories including religious beliefs and religious
constraints. Religious factors such as religious duties, patience, forgiveness, shared
worldviews, trust, and benevolence have been identified as influential on the health
of family. The results of the research showed that in the healthy family, there are
factors that are influenced by religious factors. These religious factors play a very
important role in family health. Therefore, the necessity of paying more attention to
religious factors in addressing families in the social-cultural context of our country
is of essential importance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • health
  • religion
  • family
  • and social-cultural context

مراجع

احمدی، خ.، فتحی آشتیانی، ع.، و عرب‌نیا، ع. (1385). بررسی رابطه بین تقیدات مذهبی و سازگاری زناشویی. خانواده‌پژوهی، 2(5)، 55­67.
خدادادی سنگده، ج.، احمدی، خ.، و آموستی، ف. (1394). عوامل خانوادگی دخیل در سلامت خانواده‌های نظامی: مطالعۀ کیفی. روان‌شناسی نظامی، 6(21)، 51­62.
خدادادی سنگده، ج.، نظری، ع‌ م.، احمدی، خ.، و حسنی، ج. (1393). شناسایی شاخص‌های ازدواج موفق: مطالعۀ اکتشافی. مطالعات راهبردی وزارت ورزش و جوانان، 25، 9­24.
رسولی، ر. و سلطانی گرد، س. (1391). مقایسه و بررسی رابطۀ جهت‌گیری مذهبی و عمل به باورهای دینی با سازگاری زناشویی در طلاب و دانشجویان. خانواده‌پژوهی، 8(4)، 427­439.
سالاری‌فر، م ر. (1392). خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
سلطانی، م. (1390). الگوی ساختار خانوادۀ مطلوب از دیدگاه اسلامی. معرفت فرهنگی اجتماعی، 2(3)، 143­171.
فتحی آشتیانی، ع. و احمدی، خ. (1383). بررسی ازدواج‌های موفق و ناموفق در بین دانشجویان. دانشور رفتار، 11(7)، 9­16.
صفورایی پاریزی، م م. (1392). «شاخص‌های خانوادۀ کارآمد». پژوهش‌نامۀ اسلامی زنان و خانواده، 1(1)، 29­58.
کریمی ثانی، پ.، احیائی، ک.، اسماعیلی، م.، و فلسفی‌نژاد، م. (1392). عوامل تعیین‌کنندۀ ازدواج موفق: یک مطالعۀ کیفی. پژوهش‌های مشاوره، 12(45)، 75­93.
Adler, M. G. & Fagley, N. S. (2005). Appreciation: individual differences in finding value and meaning as a unique predictor of subjective well-being. Journal of Personality, 73(1),79-114.
Amato, P. R. & Keith, B. (2011). Parental divorce and adult well-being: A meta- analysis. Journal of Marriage and Family, 53(1), 43-58.
Amato, P. R. & Cheadle, J. E. (2008). Parental divorce, marital conflict and children's behavior problems: A comparison of adopted and biological children. Social Forces, 86(3),1139-1161.
Amato, P. R., Loomis, L. S. & Booth, A. (2005). Parental divorce, marital conflict, and offspring well-Being during early adulthood. Social Forces, 73, 895-915.
Denzin, N., & Lincoln, Y. S. (2005). Handbook of Qualitative Research, (2nd ed.), London: Sage Publication.
Guba, E. G. & Lincoln, Y. S. (1989). Fourth Generation Evaluation, Newbury park, CA: Sage.
Goldenberg, I., & Goldenberg, H. (2005). Family Therapy: An Overview(5th ed.). Belmont: Cengage.
Ingram, J. R. (2010). Money stories of successful long-term married couples, Pro Quest dissertations and theses. Texas Woman’s University.
Kim, Y. M. (2007). Spirituality and affect: A function of changes in religious affiliation. Journal of Family Psychology, 13, 3-17.
Kotrla K., Dyer P. & Stelzer, K. (2010). How clergy sexual misconduct happens: A qualitative study of first-hand accounts. Journal of the Scientific Study of Religion, 484, 817-824.
Long, L. L. & Young, M. E. (2007). Counseling and Therapy for Couples, Thomson: Brooks  Cole.
Olson, D. H., Olson-Sigg, A. & Larson, P. J. (2008). The Couple Checkup: Find Your Relationship Strengths, Nashville, TN: Thomas Nelson.
Parra-Cardona, J. R. & Busby, D. M. (2006). Exploring relationship functioning in premarital caucasian and latino/a couples: Recognizing and valuing cultural differences. Journal of Comparative Family Studies, 37(3), 345-57.
Pfeifer, L., Miller, R. B., Li, T. & Hsiao, Y. (2013). Perceived marital problems in taiwan. Contemporary Family Therapy, 35. 91-104.
Schramm, D. G., Marshall, J. P., Harris, V. W. & Lee, T. R. (2012). Religiosity, homogamy, and marital adjustment: An examination of newlyweds in first marriages and remarriages. Journal of Family Issues, 33, 8567-1571.
Walton, E. & Takeuchi, D. T. (2010). Family structure, family processes, and well-being among Asian Americans: Considering gender and nativity. Journal of Family Issues, 31(3), 301–32.
Yaxin Lu, B. S. (2007). Religiosity and Chinese immigrants marriage. Unpublished master thesis, Louisiana State University, http://etd.lsu.edu/docs.
Zulling, K. J., Ward, R. M. & Horn, T. (2006). The association between perceived spirituality, religiosity and life satisfaction: The mediating role of self-rated health. Social Indicators Research, 79, 255-27.
 
روان‌شناسی فرهنگی
دوره 1، شماره 1
شهریور 1396
صفحه 85-98

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 18 تیر 1396
  • تاریخ بازنگری: 06 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار