الگوی فرهنگی افسردگی در دانشجویان ایرانی با تأکید بر جنسیت و تأهل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار روان شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

این پژوهش با توجه به مرزهای نامشخص میان اختلالات روانی، همبودی مرضی و نیز داعیۀ فرافرهنگی بودن میان آن­ها،  به بررسی این مطلب می‌پردازد که آیا اختلال افسردگی در ایران اختلالی واحد است یا دارای الگوهای مختلفی است که از همبودی مرضی با دیگر اختلالات شکل ‌گرفته است. نشانه‌های پیش‌بینی اختلال افسردگی در جامعۀ دانشگاهی ایران کدام­اند؟ آیا جنسیت می‌تواند به گونه‌های متعدد بر بیماری تأثیر بگذارد؟ پژوهش حاضر با استفاده از روش تجربی، تابلوی بالینی افسردگی را در جمعیت دانشجویان ایرانی بررسی کرده است و به این مسئله نیز پرداخته شده است که الگوی جنسیتی در افسردگی تا چه اندازه با آمارهای جهانی همخوانی دارد جامعۀ تحقیق، دانشجویانِ مشغول به تحصیل و نمونه از جمعیت دانشجویان در دسترسِ دانشگاه های تهران به روش تصادفی انتخاب و به­وسیلۀ دو پرسشنامۀ  SCL-90-R و MMPI-2  ارزیابی و با تحلیل رگرسیونِ چندگانه تجزیه و تحلیل شده­اند. یافته‌ها نشان می‌دهند افسردگی در جمعیت دانشجویان ایرانی بر اساس پنج مؤلفۀ اساسی قابل تشخیص و ارزیابی است و عوامل SCL-90-R نقش پیش‌بینی­کنندۀ مناسبی در افسردگی دارند. سه نوع الگوی متفاوت افسردگی شناسایی شدند که نقش مسلطی در ترسیم افسردگی دارند. نرخ افسردگی در زنان دانشجو بیش از مردان و بیشتر متأثر از حساسیت به روابط بین فردی است. نمرۀ زنان در شکایت‌های جسمانی، اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، ترس مرضی، حساسیت در روابط بین فردی و افکار متقابل بالاتر بود؛ در وسواس و روان‌پریشی تفاوتی دیده نشد. این یافته‌ها تأییدکنندۀ این نتیجه‌گیری است که افسردگی اختلالی است که دارای همبودی مرضی با سایر اختلالات است. افزون­ بر این، تحقیق حاضر نشان می‌دهد میان متأهلان و مجردان به­جزعامل اضطراب تفاوتی مشاهده نشد و از میان مؤلفه‌های مؤثر فرهنگ ایرانی بر اختلال افسردگی می‌توان از تفاوت‌های جنسی و جنسیتی، طبقۀ اجتماعی، و تأثیر تأهل بر نظام خانوادگی و اجتماعی نام برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Cultural pattern of depression in Iranian students with an emphasis on gender and marital status

چکیده [English]

Regarding uncertain boundaries between mental disorders, co-morbidity as well as claims on their cross-culturality, this research attempts to answer this question that whether depression disorder in Iran is a single disorder or it has various patterns that have been emerged from a co-morbidity with other disorders. What are the symptoms of the prediction of depression disorder in the academic community of Iran? Can sex affect the disease in several ways? Through using empirical method, the present research studies clinical patterns of depression in the Iranian student population and deals with this problem that to what extent the gender pattern of depression is congruent with global statistics. The research community includes the studying and sample students of Tehran universities that have been selected randomly, assessed by SCL-90-R and MMPI-2 questionnaires and analyzed by multiple regressions. Findings show depression in Iranian students is recognizable and evaluable on the basis of five basic components and SCL-90-R factors play an appropriate predictive role in depression. Three different types of depression patterns were identified that play a dominant role in the formation of depression. The rate of depression in female students is more than that of men and is more affected by the sensitivity to interpersonal relationships. Women's score was higher in physical complaints, anxiety, depression, aggression, phobia, sensitivity to interpersonal relationships, and mutual thoughts; there was no observed difference in obsession and psychosis. These findings confirm the conclusion that depression is a disorder that has a co-morbidity with other disorders. In addition, the present study shows there is no difference between married and single people except for anxiety factor. And those components of Iranian culture that affect depression disorder include sexual and gender differences, social class, and the impact of marriage on the family and social system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • depression
  • depression disorder
  • sexl and gender differences
  • marital status
  • culture

مراجع

بِرک، ل. (2007). روان‌شناسی رشد (از نوجوانی تا پایان زندگی). ترجمۀ یحیی سید محمدی. (1389). تهران: ارسباران.
هالیجین، ر. پ. و ویتبورن، س. ک. (2003). آسیب‌شناسی روانی. (ویراست چهارم: دیدگاه‌های بالینی اختلال‌های روانی بر اساس DSM-IV-TR). ترجمۀ یحیی سید محمدی. (1387). ج 2،  تهران: روان.
مدبرنیا، م. ج.، شجاعی تهرانی، ح.، فلاحی، م.، و فقیرپور، م. (1389). هنجاریابی آزمون SCL-90-R در دانش‌آموزان دبیرستانی، پیش‌دانشگاهی استان گیلان. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 75، 58ـ65.
American Psychological Association (2005). Men: A different depression. retrieved from american psychological association. http://www.apa.org/research/action/men.aspx (acc: 2005/ July/ 14).
Campos, R. C., Mesquita, I., Besser, A. & Blatt, S. J. (2014). Neediness and depression in women. Bulletin of the Menninger Clinic, 78(1), 16-33.
Cochrane, R. (1991). The social creation of mental illness. VSA: Longman.
Engel, G. L. (2012). The need for a new medical model: A challenge for biomedicine. Psychidynamic Psychiatry, 40 (3), 377-396.
Falicov, C. J. (2003). Culture, society and gender in depression. Journal of Family Therapy, 25, 371-387.
Jack, D. (1999). Silencing the self: Inner dialogues and outer realities. Eds. T. Joiner & J. Coyne, The Interactional Nature of Depression: Advances in Interpersonal Approaches, Washington DC: American Psychlocial Association.
Kessler, R. C., & Magee, W. J. (1993). Childhood adversities and adult depression: Basic patterns of association in a US national survey. Psychological Medicine, 23, 679-690.
Kessler, R. C. (2001). Epidemiology of women and depression. Journal of Affective Disorders, 74, 5-13.
Lafrance, M. (2007). A bitter pill: a discursive analysis of women’s medicalized accounts of depression. Journal of Health Psychology, 12(1), 127-140.
Nolen-Hoeksema, S. (2001). Gender differences in depression. Current Directions in Psychological Science, 10 (5), 173-176.
Munley, P. H. (1991). A comparision of MMPI-2 and MMPI T-scores for men and women. Journal of Clinical Psychology, 47 (1), 87-91.
Radloff, L. (1975). Sex diffrences in depression: The effects of occupation and marital status. Sex Roles, 1, 249-265.
Stiffler, C. L. (2000). Underestanding depressiom: feminist scocial construction approaches. Sex Roles, 43 (9/10), 748-751.
Stoppard, J. M. & McMullen, L. M. (2003). Situating sadness: Women and Depression in Social Context, New York: NYU Press.
Ussher , J. (2010). Are we medicalising women’s misery?: A critical review of women’s higher rates of reported depression. Feminism & Psychology, 20(1), 9–35.
Walter, G. R. (1978). Sex differences in mental illness among adult Men and women: An evaluation of four questions raised regarding the evidence on the higher rates of women. Social Science & Medicine, 12B, 187-198.
Western, D. (2013). Gender-based violence and depression in women. New York: Springer.
 
روان‌شناسی فرهنگی
دوره 1، شماره 1
شهریور 1396
صفحه 4-24

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 تیر 1396
  • تاریخ بازنگری: 06 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 08 شهریور 1396
  • تاریخ اولین انتشار: 08 شهریور 1396

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار