مقایسه حمایت اجتماعی و سلامت عمومی بین زنان و مردان سالمند ساکن در خانه سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه قم

2 دانشگاه ازاد اسلامی

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی و مقایسه سلامت عمومی و حمایت اجتماعی در بین زنان و مردان سالمند ساکن در خانه سالمندان و ساکن در خانواده‌ها در شهر شیراز بود.در انجام این پژوهش از بین سالمندان ساکن در خانه سالمندان33 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و از بین سالمندان ساکن در خانواده نیز33 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب گردیدند. ابزارهای تحقیق شامل دو پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-28)و پرسشنامه حمایت اجتماعی (1986) بود که بین افراد نمونه توزیع و اطلاعات لازم جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در سنجش یافته‌های توصیفی از میانگین، انحراف استاندارد، فراوانی و درصد استفاده گردید. در بخش آمار استنباطی از آزمون تی برای گروهای مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی و از بین ابعاد آن، حمایت خانواده و حمایت دوستان در بین سالمندان ساکن در خانواده به طور معناداری بالاتر از سالمندان ساکن در خانه سالمندان بود. همچنین معلوم شد که اختلال در کارکرد اجتماعی در بین سالمندان ساکن در خانواده به طور معناداری بالاتر بود. سرانجام، نتایج نشان داد که بین حمایت اجتماعی و بیشتر ابعاد آن با سلامت عمومی و اکثر مقیاسهای آن در هر دو گروه سالمندان رابطه معنادار وجود داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparison of Social Support and General Health of Women and Men Elderly People Residing in Boarding House With Those Residing in Private House

نویسندگان [English]

  • mansoreh farzadmanesh 2
  • s m 2
  • s m 2
2 islamic azad uni
چکیده [English]

The purpose of accomplishing the present research was to investigate compare the general health & social support between women and men elderly people residing in boarding home with those residing in private house in shiraz city.in This research 33 persons were selected among adult live in elderly house through using cluster sampling and 33 persons were selected among adult that live with their family through using sampling. The research tools included two questionnaires including General Health Questionnaire (GHQ-28) and Social Support Questionnaire (1986) which were distributed among persons and afterwards, the necessary information were collected and also were analyzed. In measuring the descriptive findings, the mean, standard deviation, and percentage were used and in the analytical statistical section independent sample t-test and Pearson correlation coefficient were used. The result showed that social support and from its dimension, family support, friendly support among elderly residing in their house was significantly different than those residing in boarding house. Also the result revealed that disorder in social function among elderly residing in private house was significantly higher. Between social support and more of its dimension with general health and more of its sub scales in two groups of elderly, the relation was significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • elderly
  • private house
  • social support
  • general health
انصاری شهیدی، م.، طباطبایی، س.، قهرمانی، ن.، و صمدی، ج. (1398). اثربخشی مداخلات معنوی - مذهبی مبتنی بر آموزه­های اسلام بر احساس طردشدگی و احساس شکست در سالمندان ارجاع داده­شده به سرای سالمندان توسط فرزندان. فصلنامۀ علوم پزشکی مشهد، 6(2)، 798ـ807.
باقری شیخانگفشه، ف.، و شباهنگ، ر. (1398). پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی سالمندان براساس معنویت، حمایت اجتماعی و خوش‌بینی، دین و سلامت، 7(2)، 22ـ32.
باوزین، ف.، و سپهوندی، م. (1396). بررسی رابطۀ مؤلفه­های حمایت اجتماعی با سلامت اجتماعی و روانی در بین سالمندان شهر خرم­آباد در سال 1396، مجلۀ دانشکدۀ پرستاری و مامایی ارومیه، 12، 931ـ938.
بخشانی، ن.، بیرشک.، ب.، عاطف وحید.، م.، و بوالهری، ج. (1382). ارتباط حمایت اجتماعی ادراک‌شده و رویدادهای استرس‌زای زندگی با افسردگی، اندیشه و رفتار، 9، 2، 55ـ49.
پورابراهیم، ت.، و شهابی، م. (1398). تأثیر آموزش مثبت‌نگری بر تاب‌آوری و افسردگی گروهی از سالمندان تهرانی مقیم آسایشگاه، روان­شناسی فرهنگی، 3(1)، 95ـ106.
تابع بردبار، ف.، اسماعیلی، م.، و اسدی، ر (1398). پیش‌بینی اضطراب مرگ در سالمندان بر اساس تیپ‌های شخصیتی و سلامت روان، روا­ن­شناسی پیری، 5(3)، 239ـ249.
تقوی، س. م. (1380). بررسی روایی و اعتبار پرسش‌نامۀ سلامت عمومی (G.H.Q). روان­شناسی، 5(4)، 381ـ398.
حسینی، س.ا.، و دودمان فیروزسالاری، س. (1389). نقش حمایت اجتماعی در میزان سلامت روان کارمندان جوان شهرداری تهران. برنامه­ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی، 2(3)، 111ـ144.
دلاور، ع. (1398). روش تحقیق در روان­شناسی و علوم تربیتی. تهران: ویرایش.
راشدی، و.، رضایی، م.، غریب، م.، و نبوی، س. ح. (1392). حمایت اجتماعی سالمندان: مقایسۀ سرای سالمندی و خانواده. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، 5(2)، 351ـ356.
زمان­زاده، و.، پاک­پور، و.، سلیمی، ص.، رحمانی، آ.، محمدی، ع.، و شیخ نژاد، ل. (1397). نارضایتی: تجارب سالمندان ایرانی از زندگی در سرای سالمندان. پرستاری، 112، 56ـ66.
سارافینو، ا. (1398). روان­شناسی سلامت. ترجمۀ گروهی از مترجمان. تهران: رشد.
سلطانی، ا. (1394). رابطۀ سلامت روانی با رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کارمندان دانشگاه قم. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد علوم تربیتی. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد ساوه.
شاملو، س. (1398). بهداشت روانی. تهران: رشد.
شریفی­درآمدی، پ.، و پناه­علی، ا. (1390). مقایسۀ میزان شادکامی سالمندان ساکن در منزل و سرای سالمندان. سالمند، 6(3)، 49ـ55.
ضرغامی، ا.، و الفت، م. (1398). بررسی هم­بستگی بین عوامل کالبدی مؤثر بر انگیزۀ زندگی در خانه‌های سالمندان (نمونۀ موردی: خانه‌های سالمندان خصوصی منطقۀ شمیرانات)، سالمند: مجلۀ سالمندی ایران، ۱۴(۱)، ۱۱۴ـ۱۳۱.
عبدی زرین، س. (1390). مقایسۀ بهداشت روانی دانش­آموزان دختر دارای والد و فاقد والد. همایش منطقه­ای روان­شناختی کودک و نوجوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.
علی­پور، ا. (1385). ارتباط حمایت اجتماعی با شاخص ایمنی بدن در افراد سالم، بررسی مدل تأثیر کلی. روان­شناسی امید، 37، 51ـ53.
قدم­پور، ع.، کرمی، ا.، و خدارحیمی، س. (1398). مقایسۀ بهزیستی معنوی، تحمل ابهام و شادکامی در سالمندان ساکن در منزل و خانۀ سالمندان‎، اخلاق پزشکی، 44، 1ـ13.
قلاتی، ن. (1380). بررسی رابطۀ حمایت اجتماعی، خودکارآمدی و عادات مطالعۀ درس علوم و مقایسۀ آن‌ها در دانش­آموزان دختر و پسر سوم راهنمایی نواحی چهار گانۀ شیراز. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
کاپلان، ﻫ.، و ‌سادوک، ب. (1390). ‌خلاصۀ روان‌پزشکی. ‌ترجمۀ ح. رفیعی، و ف. ‌رضاعی. تهران: ارجمند.
گنجی، ح. (1390). بهداشت روانی. تهران: انتشارات.
مجیدی، ع.، و مرادی، ا. (1397). بررسی تأثیر آموزش مؤلفه‌های هوش معنوی بر میزان اضطراب مرگ در سالمندان. سالمند: مجلۀ سالمندی ایران، 13(1)، 110ـ123.
معتمدی، ع.، اژه­ای، ج.، آزاد فلاح، پ.، و کیامنش، ع. (1381). بررسی نقش حمایت­های اجتماعی در رضایتمندی از زندگی، سلامت روان و اصل تنهایی در بین سالمندان بالاتر از 60 سال. روان­شناسی، 6 (2)، 115ـ133.
مقدم، ک.، منصور قناعی، ر.، اسماعیل­پور بندبنی، م.، و عطرکار روشن، ز. (1399). ارتباط حمایت اجتماعی و افسردگی در سالمندان شهرهای شرق گیلان. طلوع بهداشت یزد،19(2)، 85ـ95.
میر محمدعلی، م. (1395). بررسی رابطۀ بین کیفیت زندگی و حمایت اجتماعی در بیماران مبتلا به MS. پژوهش­نامۀ روان­شناسی عدالت، 1(2)، 107ـ127.
ناخدایی­زاده، م. (1395). بررسی پیش­بینی­کنندگی محیط فیزیکی ـ اجتماعی منازل بر کیفیت زندگی سالمندان شهر کرد. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی تبریز.
نیازی، م.، میری، س.، و عقیقی، م. (1398). بررسی شاخص‌های سلامت روانی و جسمانی میان سالمندان مقیم و غیرمقیم سرای سالمندان شهر تهران براساس تکنیک تاپسیس. سالمندشناسی، 4(1)، 74ـ84.
همتی، ر.، و رحیمی علی­آباد، ا. (1393). بررسی رابطۀ حمایت اجتماعی با سلامت روانی (مطالعۀ موردی زنان شهر خلخال). مطالعات اجتماعی ایران،42، 105ـ119.
 
Cohen, S., & wills, T. A. (1985), Stress, Social support, and the buffering by probes. psychological Bulletin, 98, 357-370.
Ingersoll, B., & Silverman, K. (1978). Cooperative Group psychotherapy for the Aged. The Gerontologist, 201-206.
Krause, N. (1987). Life stress, Social support ,and self-esteem in art Elderly population, Psychology and Aging, 2, 349-356.
Krause, N., Herzog, A., & Beaker, E. (1992). Provide support to others and well-being later life. Journal of gerontology, 47, 300-372.
Lu, I. (1997). Social support, reciprocity, and well-being. Journal of social psychology, 137 (5) 618-628.
Rathus, S.A. (1990). Psychology. Fort Worth, TX : Holt, Rinehart, and Winston.