مطالعۀ فرایند و ماهیت هویت‌یابی شغلی در نوجوانان دختر: یک مطالعۀ داده‌بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی رشته مشاوره، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه روان‌شناسی وعلوم تربیتی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

4 دانشیار، گروه مشاوره، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مطالعۀ فرایند و ماهیت هویت‌یابی شغلی نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش پژوهش حاضر کیفی و داده‌بنیاد است. شرکت‌کنندگان پژوهش حاضر شامل نوجوانان دختر مقطع متوسطۀ مدارس شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 1399­1400 بودندکه از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات به کمک مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته با بیست نفر از نوجوانان، جمع‌آوری و با روش تحلیل استراوس و کوربین، مقوله‌ها و طبقات اولیه استخراج و تحلیل شد. از تحلیل داده‌ها، سه مضمون اصلی: «کشف وجود»، «رشد خویشتن»، «فاکتورهای انتخاب شغل»، به‌دست آمد. با بررسی تجربیات و ارزیابی دیدگاه‌های نوجوانان، آموزش نوجوانان برای دستیابی دقیق‌تر به اهداف شغلی و تصمیم‌گیری آگاهانه ضروری به‌نظر می‌رسد. درک تجربه‌ها، باورها و نگرش‌های نوجوانان، به درک آگاهانه و جامعی از نیازها و خواسته‌های آن‌ها در زمینۀ هویت شغلی و خودشناسی و تصمیم‌گیری شغلی منجر می‌شود. کمک به خودشناسی و کشف خویشتن در پیدا کردن هویت شغلی و پیشگیری از آسیب‌های روانی و اجتماعی مؤثر به‌نظر می‌آید. از دیدگاه‌های نوجوانان این‌چنین برمی‌آید که تشویق و حمایت و آموزش‌های هدفمند خانواده نقش ‌انکارناپذیری در ایجاد هویت شغلی نوجوانان دارد که در این زمینه آگاه‌سازی والدین تأثیر فراوانی در شکل‌گیری هویت شغلی نوجوانان دارد و از سردرگمی در هویت شغلی پیشگیری می‌کند. مدرسه و آموزش‌های دورۀ ابتدایی و راهنمایی زمینه را برای کشف و جست‌وجو در باب شناسایی خویشتن و آشناسازی با مشاغل می‌تواند فراهم کند که مسیر شکوفایی و موفقیت در تصمیم گیری شغلی را برای نوجوان تسریع و هموار می‌کند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of the process and essence of job identification in female adolescents: A Grounded theory

نویسندگان [English]

  • Shirin beiranvand 1
  • anahita khodabakhshi-koolaee 2
  • Mohammad Reza Falsafinejad 3
  • Mahdi Zare Bahramabadi 4
1 PhD Student in Counseling, Sciences and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Measurement, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.
4 Associate Professor, Department of Counseling, Department of Measurement, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Background: Forming a job identity is an important task in one's career growth and realization of him/her identity. Having a definite job identity and a clear picture of goals, interests and abilities leads to appropriate job decisions making.
Aim: The aim of this study was to study the process and essence of job identification of female adolescents.
Method: The present study was Grounded theory study. The participants of the study included high school girls in Khorramabad City in the academic year 2021. they were selected through purposive sampling. Data were collected by semi-structured interviews with 20 adolescents. then, the data were extracted and analyzed by Strauss and Corbin (1994) analysis.
Findings: the results were identified in three main categories: self-discovery, self-growth, and job choice factors from the perspective of adolescents.
Conclusion: By examining the experiences and evaluating the adolescents' perspectives, it seems necessary to educate the adolescents to achieve more accurate career goals and make informed decisions. Understanding adolescents' experiences, beliefs, and attitudes leads to a conscious and comprehensive understanding of their needs and wants in the field of job identity, self-knowledge, and career decision-making. Helping self-knowledge and self-discovery seems to be effective in finding a job identity and preventing psychological and social harm. School and elementary and middle school education can pave the way for self-discovery and job recognition, which accelerates the path to prosperity and success in career decision-making for adolescents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • job decision making
  • adolescents
  • Job identity
  • Awareness raising
  • A Grounded Theory Study

مراجع

تدین، ف. (1399). اثربخشی مشاورۀ شغلی بر خودکارآمدی تصمیم‌گیری شغلی نوجوانان. ششمین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، مشاوره و علوم تربیتی. https://civilica.com/doc/1042137.
جهانبخشی، ز.، خوش‌کنش، ا.، شریفی، م.، و خاص‌محمدی، م. (۱۳91). اثربخشی برنامۀ آماده‌سازی شغلی به روش گروهی بر هویت شغلی مغشوش و سبک تصمیم‌گیری دانشجویان دختر مقطع کارشناسی. مشاورۀ شغلی و سازمانی، 4(12)، 79­96.
دوباتن، آ. (1969). شغل مورد علاقۀ من. ترجمۀ م.ه. حاجی بیگلو (1399). تهران: مدرسۀ زندگی.
سلطانی، م.، عابدی، م.ر.، نیلفروشان، پ.، و بیگدلی، ا. (1395). بررسی تصمیم‌گیری مسیر شغلی دانش‌آموزان دبیرستانی مبتلا به ناتوانی جسمی به شیوۀ زمینه‌ای. روان‌شناسی بالینی، 8(3)، 49­59.
شاوردی، ت.، و حیدری، ح. (1395). ابعاد و مؤلفه‌های هویت شغلی؛ ارائۀ الگوی سنجش. مشاورۀ شغلی و سازمانی، 8(28)، 114­141.
عابدی، ش. (1390). انتخاب شغل آگاهانۀ رشتۀ تحصیلی و شغل. تهران: فلسفه.
عراقی، و. (1393). اثربخشی آموزش مهارت‌های تصمیم‌گیری شغلی بر افکار ناکارآمد شغلی و هویت شغلی دانشجویان. پایان‌نامۀ جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد مشاورۀ شغلی. دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی. دانشگاه علامه طباطبایی.
قاسمی، ز.، صفاری‌نیا، م.، و فرحبخش، ک. (1390). اثربخشی آموزش هدفگذاری شغلی بر انتخاب شغل و مشکلات تصمیم‌گیری شغلی دانشجویان کارشناسی سال آخر رشتۀ روان‌شناسی دانشگاه پیام نور. مشاورۀ شغلی و سازمانی، 8، 41­55.
قربا‌ن‌پور، ا.، شفیع‌آبادی، ع.، فرحبخش،ک.، و دلاور، ع. (1395). تدوین برنامۀ تصمیم‌گیری شغلی مبتنی‌بر تلفیق نظریۀ یادگیری اجتماعی با نظریۀ پردازش اطلاعات شناختی و مقایسۀ اثربخشی آن با الگوی چندمحوری مطالعۀ موردی رفتار کارآفرینانۀ دانشجویان علمی کاربردی. کار و جامعه، 192، 51­64.
کاموسی، ع. (1392). رابطۀ پایگاه‌های هویت و خودپندارۀ شغلی با مشکلات تصمیم‌گیری شغلی دانش‌آموزان دوم دبیرستان شهر تهران. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی. دانشگاه علامه طباطبایی.
کرسول، ج.د. (2007). پویش کیفی و طرح پژوهش. ترجمۀ ح. دانایی‌فرد و ح. کاظمی (1400). تهران: ویرایش.
لطف‌آبادی، ح. (1387). روان‌شناسی رشد(2) نوجوانی، جوانی و بزرگ‌سالی. تهران: سمت.
مازلو، ا. اچ. (1954). انگیزش و شخصیت. ترجمۀ ا. رضوانی (1376). تهران: آستان قدس رضوی.
Anthis, K. (2014). Hope, Will, Purpose, Competence, and Fidelity: Ego strengths as predictors of career identity. Identity, 14(2), 153-162.
Batool, S., & Ghayas, S. (2020). Process of career identity formation among adolescents: components and factors. Heliyon, e04905, 2405-8440.
Beitel, M., Wald, L. M., Midgett, A., Green, D., Cecero, J. J., Kishon, R., & Barry, D. T. (2015). Humanistic experience and psychodynamic understanding: empirical associations among facets of self-actualization and psychological mindedness. Person-Centered & Experiential Psychotherapies,14(2), 137-148.
Creswell, J. W. Hanson, W. E. Plano, V. L. C. & Morales, A. (2007). Qualitative research designs selection and implementation. The Counseling Psychologist, 35(2), 236-264
Dellas, M., & Jernigan, L. P. (1987). Occupational identity status development, gender comparisons, and internal external control in first- year air force cadets. Journal of Youth and Adolescence, 16(6), 587-600.
Hitt, M. A., Ireland R. D., & Hoskisson, R. E. (2001). Startegic Management: Competitiveness and Globalization. South- Western College Publishing.
Kelley, K., Clark, B., Brown, V., & Sitzia, j. (2003). Good practice in the conduct and reporting of survey research. International Journal for Quality in Health Care, 39, 261-66.
Khodabakhshi-Koolaee, A. (2020). Comparison of psychological hardiness and resiliency of employed and unemployed female-headed household. Journal of Client-Centered Nursing Care, 6(1), 7-12.
Kunnen, E. S. (2013). The Effects of Career Choice Guidance on Identity Development. Education Research International, 2013, 901718.
Kraus, L. J., & Hughey, K. F. (1999). The Impact of an Intervention on Career Decision-making Self Efficacy and Career Indecision. Professional School Counseling, 2, 384-390.
kulcsar, V., & Dobrean, A. (2020). Challenges and difficulties in career decision making: Their causes, and their effects on the process and the decision. Journal of Vocational Behavior, 116, part A, 103346.
Reed, T. L., & Skaar, N. R. (2010). An outcome study of career decision self-efficacy and indecision in an undergraduate constructivist career course. Journal of Career Development Quarterly, 59, 42-53.
Mackinnon, J. L., & Marcia, J. E. (2002). Concurring patterns of women's identity status, attachment styles, and understanding of children's development". International Journal of Behavioral Development, 25(1), 70-80.
Makipour, S., Shafiabady, A., Falsafinejad, M. R., & Khodabakhshi-koolaee, A. (2021). Female Managers’ Experiences of Work-family Enrichment Realization: A Grounded Theory Study. Journal of Client-Centered Nursing Care, 7(2), 109-122.
Marcia, J. E. (2002). Identity and psychosocial development in adulthood. Identity: An international journal of theory and research, 2(1), 7-28.
Ordun, G., & Akün, F. A. (2017). Self actualization, self efficacy and emotional intelligence of undergraduate students. Journal of Advanced Management Science, 5(3), 170-175.
Ponomareva, O., & Shkurin, D. (2021). Employee Job Satisfaction Under Digitalization: A Gender Aspect. In Digital Transformation and New Challenges (pp. 239-251). Springer, Cham.
روان‌شناسی فرهنگی
دوره 6، شماره 2
اسفند 1401
صفحه 359-387

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 26 دی 1400
  • تاریخ بازنگری: 14 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 12 بهمن 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار