بررسی کمّی دانش‌‏آموختگان روان‌شناسی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه روان‌شناسی و علم‌النفس، پژوهشکدة اخلاق و تربیت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی وضعیت کمّی دانش‏آموختگان رشتۀ روان‏شناسی انجام شد. در این پژوهش از روش اسنادی استفاده شد. در این ارتباط آمار آموزش عالی ایران ­ معتبرترین سند در این حوزه که توسط مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی ایران از سال تحصیلی 1348­1349 تا سال تحصیلی 1399­1400 منتشر شده است ­ موردبررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان دادند در 47 سال تحصیلی گذشته تقریباً تعداد 21.1861 نفر از مجموع گرایش‏های روان‏شناسی دانش‌آموخته شدند که تقریباً 8 درصد از کل دانش‌آموختگان علوم انسانی در سه مقطع تحصیلی کارشناسی، ارشد و دکتری را به خود اختصاص داده‌اند. مجموع تعداد زنان دانش‌آموختۀ روان‏شناسی سه برابر دانش‏آموختگان مرد است و درمجموع 75 درصد از دانش‏آموختگان روان‏شناسی را زنان تشکیل می‏دهند. این برتری در هر سه مقطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است. این برتری به‌ویژه در مقطع کارشناسی است و دانش‏آموختگان زن در این مقطع بیش از 5/3 برابر دانش‏آموختگان مرد هستند. دانش‏آموختگان روان‏شناسی در مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری به ترتیب 69 درصد، 30 درصد و 1 درصد از مجموع دانش‏آموختگان روان‏شناسی را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد روان‏شناسی از رشته‌های دانشگاهی محبوب در بین دانشجویان به‌ویژه زنان است و از رشد کمّی بسیار چشمگیری به‌ویژه در مقطع کارشناسی برخوردار بوده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A quantitative study of psychology graduates in Iran

نویسنده [English]

  • Esmaeil Naseri
Department of Psychology, Faculty of Ethics and Education, Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS).
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the quantitative status of psychology graduates. In this research, the documentary method was used. In this regard, the statistics of Iranian higher education, which is the most authoritative document in this field and has been published by the Iranian Institute of Higher Education Research and Planning from the academic year 1348-49 to the academic year 1399-1400 were reviewed and analyzed. Findings showed that in the last 47 academic years, approximately 211,181 people were educated from the total number of psychology majors, which is approximately 8% of the total humanities graduates in the three bachelor's, master's and doctoral degrees. The total number of female psychology graduates is three times that of male graduates, and a total of 75% of psychology graduates are women. This is an advantage in all three levels of undergraduate, graduate and doctoral. This is especially true at the undergraduate level, where female graduates are more than 3.5 times as likely as male graduates. Psychology graduates in undergraduate, graduate and doctoral degrees accounted for 69%, 30% and 1% of the total psychology graduates, respectively. The results of this study show that psychology is one of the most popular academic disciplines among students, especially women, and has had a very significant quantitative growth, especially at the undergraduate level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychology
  • Graduates
  • Quantitative Status
  • Documentary Method

مراجع

آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 50­1349. (1350). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 51­1350. (1351). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 52­1351. (1352). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 53­1352. (1353). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 54­1353. (1354). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 55­1354. (1355). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 56­1355. (1356). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 57­1356. (1357). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 58­1357. (1358). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 59­1358. (1360). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 62­1361. (1362). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 63­1362. (1363). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 64­1363. (1364). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 65­1364. (1365). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 66­1365. (1366). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 67­1366. (1367). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 68­1367. (1368). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 70­1369. (1370). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 71­1370. (1371). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 72­1371. (1372). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 73­1372. (1373). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 74­1373. (1374). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 75­1374. (1375). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 76­1375. (1376). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 77­1376. (1377). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 78­1377. (1378). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 79­1378. (1379). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 80­1379. (1380). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 81­1380. (1381). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 82­1381. (1382). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 83­1382. (1383). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 84­1383. (1384). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 85­1384. (1385). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 86­1385. (1386). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 87­1386. (1387). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 88­1387. (1388). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 89­1388. (1390). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 90­1389. (1391). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 91­1390. (1391). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 92­1391. (1392). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 93­1392. (1393). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 94­1393. (1395). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 95­1394. (1396). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 96­1395. (1397). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 97­1396. (1398). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 98­1397. (1399). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
آمار آموزش عالی ایران: سال تحصیلی 99­1398. (1400). مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
انجمن روان‌شناسی ایران. (1388). طرح ممیزی رشتۀ روان‌شناسی. ارائه‌شده به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، گروه علوم انسانی. مجریان طرح: حمید یعقوبی، حمید پورشریفی، حمید پیروی، انوشیروان رضایی، سعید اکبری، حسن حمیدپور، و سپیده راجزی.
رحمانی، ر.، و فتحی واجارگاه، ک. (1387). ارزشیابی کیفیت در آموزش عالی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ۱ (۱)، ۲۸­۳۹.
زارع بهرام‏آبادی، م.، و همکاران (1399). رابطۀ ‌نیمرخ‌ علایق ‌شغلی ‌با‌ انگیزش ‌تحصیلی ‌در ‌دانشجویان ‌
تحصیلات ‌تکمیلی‌ رشته‌های ‌روان‌شناسی ‌و ‌مشاوره. روان‌شناسی فرهنگی، 4(2)، 285­266.
صادقی فسایی، س.، و عرفان منش، ا. (1394). مبانی روش‌شناختی پژوهش اسنادی در علوم اجتماعی؛ موردمطالعه: تأثیرات مدرن‌شدن بر خانوادۀ ایرانی. راهبرد فرهنگ، 8(29)، 61­91.
محبوبی اردکانی، ح. (1350). تاریخ تحول دانشگاه تهران و مؤسسات عالی در عصر خجستۀ پهلوی. انتشارات دانشگاه تهران.
مصلح امیردهی، ه.، نیستانی، م.، و جهانیان، ا. (1395). نقش ارزیابی بیرونی بر ارتقای کیفیت نظام آموزشی عالی؛ مورد: دانشگاه علوم پزشکی بابل. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، ۲۲ (4)، 99­111.
عباس‌پور، ع.، مجتبی‌زاده، م.، ملکی، ح.، و فراست‌خواه، م. (1394). عوامل، ملاک‌ها و نشانگرهای الگوی بومی اعتبارسنجی نظام آموزش عالی ایران. پژوهش‌های رهبری و مدیریت آموزشی، 2(6)، 1­51.
 
American Psychological Association. (2019). Graduate Study in Psychology Summary Report: admissions, applications and acceptances.
American Pyschological Association. (2015). APA dictionary of psychology. (G. R. VandenBos, Ed.). Washington, D.C.: American Psychological Association.
Clay, R. A. (2017). Trends report: Psychology is more popular than ever. Monitor on Psychology, 48(10), 44.
Griggs, R. A., & Jackson, S. L. (2019). Psychology: A Concise Introduction. Worth Publishers; 6th edition.
Kuther, T. L., & Morgan, R. D. (2010). Careers in Psychology: Opportunities in a Changing World. Wadsworth, Cengage Learning: 3rd Edition.
Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2004). Qualitative research: a guide to design and implementation. John Wiley & Sons, 4th edition.
Nolen-Hoeksema, S., Fredrickson, B. L., Loftus, G., Lutz, Ch. (2015). Atkinson & Hilgard s Introduction to Psychology. Cenage Learning; 16th edition.
Schultz, D. P., & Schultz, S. E. (2016). A History of Modern Psychology.Cengage Learning; 11th edition.
U.S. Department of Education. (2019). National Center for Education Statistics.
روان‌شناسی فرهنگی
دوره 6، شماره 2
اسفند 1401
صفحه 1-20

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 دی 1400
  • تاریخ بازنگری: 16 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 12 بهمن 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار