نقش واسطه ای سلامت معنوی و استحکام من در رابطه بین کمال‌گرایی معنوی/مذهبی و سلامت روانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

چکیده

هدف اول پژوهش حاضر بررسی رابطۀ کمال‌گرایی معنوی/ مذهبی با شاخص­های سلامت روانی شامل آسایش روان‌شناختی و درماندگی روان‌شناختی بود. در پاسخ به این سؤال که چه متغیرهایی ممکن است در رابطۀ بین کمال­گرایی معنوی/ مذهبی و سلامت روانی نقش واسطه‌ای داشته باشند، هدف دوم پژوهش تعیین شد: بررسی نقش واسطه‌ای سلامت معنوی و استحکام من در رابطۀ بین کمال­گرایی معنوی/ مذهبی و سلامت روانی. 264 داوطلب (122 پسر، 142 دختر) از دانشجویان دانشگاه­های شهر تهران در این پژوهش شرکت کردند. از شرکت‌کنندگان خواسته شد مقیاس کمال­گرایی معنوی/ مذهبی، مقیاس آسایش معنوی، مقیاس استحکام من و مقیاس سلامت روانی را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان دادکه کمال­گرایی معنوی/ مذهبی با آسایش روان‌شناختی، آسایش معنوی، آسایش وجودی و استحکام من رابطۀ مثبت معنادار و با درماندگی روان‌شناختی رابطۀ منفی معنادار داشت. بین شاخص‌های سلامت معنوی و استحکام من با آسایش روان‌شناختی و درماندگی روان‌شناختی به ترتیب رابطۀ مثبت و منفی معنادار وجود داشت. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که آسایش مذهبی، آسایش وجودی و استحکام من در رابطۀ بین کمال‌گرایی معنوی/ مذهبی و شاخص­های سلامت روانی نقش واسطه‌ای دارند. براساس یافته‌های پژوهش، می‌توان کمال­گرایی معنوی/ مذهبی را یکی از تعیین‌کننده‌های سلامت‌‌ روانی دانست. رابطۀ مثبت بین کمال­گرایی معنوی/ مذهبی با شاخص­های سلامت معنوی و استحکام من، این نقش تعیین‌کننده را بیشتر تقویت می­کند. یافته­های پژوهش با تأیید روابط بین کمال­گرایی معنوی/ مذهبی با شاخص­های سلامت روانی، سلامت معنوی و استحکام من؛ وجود بعد جدیدی از کمال‌گرایی، یعنی کمال­گرایی معنوی/ مذهبی، را متمایز از ابعاد کمال­گرایی نامعنوی/ نامذهبی تأیید می‌کنند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The mediating role of spiritual health and ego-strength on the relationship between spiritual/religious perfectionism and mental health

نویسندگان [English]

  • Seyed Sina Emami 1
  • Roghayeh Khavasi 2
2 Islamic Azad University, Tonekabon Branch
چکیده [English]

Examining the relationship between spiritual/religious perfectionism and indices of mental health including psychological well-being and psychological distress was the first objective of the present study. The second objective of the present study was to investigate the moderating role of spiritual health and ego-strength on the relationship between spiritual/religious perfectionism and mental health. Two hundred and sixty four volunteer students (122 boys, 142 girls) from the universities in Tehran participated in the present study. All participants were asked to complete Spiritual/Religious Perfectionism Scale, Spiritual Well-Being Scale, Ego-Strength Scale, and Mental Health Inventory. The results revealed a significant positive correlation between spiritual/religious perfectionism and measures of religious well-being, existential well-being, ego strenght, and psychological well-being, as well as a significant negative correlation between spiritual/religious perfectionism and psychological distress. Spiritual health as well as ego-strength showed a significant positive and negative correlation with psychological well-being and psychological distress, respectively. Results of path analysis showed that religious well-being, existential well-being, and ego strength plaid a moderating role on the relationship between spiritual/religious perfectionism and mental health. It can be concluded that spiritual/religious perfectionism is one of the determinants of mental health. Such determinant role is further supported by a positive correlation detected between spiritual/religious perfectionism and indices of spiritual health and ego-strength. Spiritual/religious perfectionism, as a new conceptualization of perfectionism separate from nonspiritual/nonreligious perfectionism, is confirmed by significant correlations between Spiritual/religious perfectionism and indices of mental health, spiritual health, and ego-strength in the present study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • spiritual/religious perfectionism
  • religious well-being
  • existential well-being
  • health
  • spirituality
  • religion
  • ego-strength

مراجع

بشارت، م. ع. (1386). ویژگی­های روان‌سنجی مقیاس استحکام من. گزارش پژوهشی، دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1388). پایایی و روایی فرم 28 سؤالی مقیاس سلامت روانی در جمعیت ایرانی. مجلۀ علمی پزشکی قانونی، 54، 91-87.
بشارت، م. ع. (1389). رابطۀ کمال‌گرایی با سلامت و بیماری جسمی. فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی، 1، 43ـ 62.
بشارت، م.ع. (1395الف). ساخت و درستی آزمایی مقیاس استحکام من: یک مطالعۀ مقدماتی. فصلنامۀ علوم روان‌شناختی، 60، 445-467.
بشارت، م. ع. (1395ب). مطالعۀ مقدماتی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ فارسی مقیاس بهزیستی معنوی. گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1396الف). ساخت و اعتباریابی مقیاس کمال­گرایی معنوی/ مذهبی (SRPS-20). گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1396ب). پایایی، روایی و ساختار عاملی نسخۀ فارسی مقیاس بهزیستی معنوی. گزارش پژوهشی. دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1397). ساخت و اعتباریابی مقیاس کمال­گرایی معنوی/مذهبی: یک مطالعۀ مقدماتی. رویش روان‌شناسی، 33، 399ـ 415.
بشارت، م. ع. (زیر چاپ). کمال­گرایی معنوی/مذهبی: نظریه‌ها و یافته‌ها. روان‌شناسی تحولی.
بشارت، م. ع.، اسدی، م. م.، و تولاییان، ف. (1394). نقش واسطه‌ای استحکام من در رابطۀ بین سبک‌های دلبستگی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان. روان‌شناسی تحولی (روان‌شناسان ایرانی)، 46، 107ـ119.
بشارت، م. ع.، اسدی، م. م.، و غلامعلی لواسانی، م. (1396). نقش واسطه‌ای استحکام من در رابطۀ بین ابعاد کمال‌گرایی و نشانه‌های اضطراب. پژوهش‌نامۀ روان‌شناسی مثبت، 8،  1ـ17.
بشارت، م. ع.، حسینی، س. ا.، و نقی‌پور، م. (1398). نقش کمال­گرایی معنوی/ مذهبی در سلامت و اختلال روانی. رویش روان‌شناسی، 34، 1ـ 11.
بشارت، م. ع.، حسینی، ا.، و نقی‌پور، م. (1400). تأثیر کمال­گرایی معنوی/ مذهبی بر شاخص‌های سلامت روانی و ابعاد کمال­گرایی غیرمعنوی/غیرمذهبی. دانش و پژوهش در روان­شناسی کاربردی، 83، 155ـ167.
بشارت، م. ع.، و رامش، س. (1397). پیش‌بینی میزان شدت بیماری قلبی عروقی براساس تاب‌آوری، سلامت معنوی و حمایت اجتماعی. طب و تزکیه، 1، 34ـ 45.
بشارت، م. ع.، طاهری، م.، و غلامعلی لواسانی، م. (1395). مقایسۀ کمال‌گرایی، استحکام من، خشم و نشخوار خشم در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و وسواس فکری ـ عملی. فصلنامۀ فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 26، 87ـ 115.
بشارت، م. ع.، نقی‌پور، م.، و فارسیجانی، ن. (1400). رابطۀ کمال‌گرایی معنوی/ مذهبی با استحکام من و سلامت معنوی. مجلۀ علوم روان‌شناختی، 101، 649ـ 658.
پیشنمازی، س. م.، تبیک، م. ت.، و براتی سده، ف.  (1396). طراحی مداخلۀ بازسازی دینی و بررسی اثربخشی آن بر سلامت روانی. روان‌شناسی فرهنگی، 1 (2)، 23ـ 48.
حسینی، س. ا.، بشارت، م. ع.، و جاهد، ح. ع. (1395). نگاهی به آثار و فواید دین و معنویت بر
سلامت جسمی و روانی با تأکید بر سلامت قلبی ـ عروقی (آثار دین و معنویت بر سلامت). رویش روان‌شناسی، 15، 93ـ 114.
نعیمی، ا.، و کلائی، ا. (1397). بررسی نقش ادراک‌شدۀ مهدویت و زیارت در سلامت روانی زنان. روان‌شناسی فرهنگی، 2 (2)، 37ـ 57.
Ai, A. L., Hopp, F., Tice, T. N., & Koenig, H. (2013). Existential relatedness in light of eudemonic well-being and religious coping among middle-aged and older cardiac patients. Journal of health psychology, 18(3), 368-382.
Akrama, U., Ellis, J. G., Myachykov, A., Chapman, A. J., & Barclay, N. L. (2017). Anxiety mediates the relationship between multidimensional perfectionism and insomnia disorder. Personality and Individual Differences, 104, 82-86.
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Arlington, VA: American Psychiatric Association.
Ballew, S. H., Hannum, S. M., Gaines, J. M., Marx, K. A., & Parrish, J. M. (2012). The role of spiritual experiences and activities in the relationship between chronic illness and psychological well-being. Journal of Religion and Health, 51, 1386-1396.
Bellak, L., Hurvich, M., & Gedeman, H. (1973). Ego functions in schizophrenics, neurotics and normals. NY: John Wiley.
Besharat, M. A., & Atari, M. (2017). Psychometric evaluation of a Farsi translation of the Big Three Perfectionism Scale. Personality and Individual Differences, 113, 5-12.
Besharat, M. A., Pourhosein, R., Rostami, R., & Bazzazian, S. (2011). Perfectionism and fatigue in multiple sclerosis. Psychology and Health, 26, 419-432.
Besharat, M. A., Ramesh, S., & Moghimi, E. (2018). Spiritual health mediates the relationship between ego-strength and adjustment to heart disease. Health Psychology Open, 1-8. DOI: 10.1177/2055102918782176
Besharat, M. A., & Shahidi, S. (2010). Perfectionism, anger, and anger rumination. International Journal of Psychology, 45, 427-434.
Cha, M. (2016). The mediation effect of mattering and self-esteem in the relationship between socially prescribed perfectionism and depression: Based on the social disconnection model. Personality and Individual Difference, 88, 148-159.
Chen, C., Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (2017). Ethnic variations in other-oriented perfectionism's associations with depression and suicide behavior. Personality and Individual Differences, 104, 504-509.
Craven, R. F., & Hirnle, C. J. (2003). Fundamentals of Nursing. Human Health and Function. 4th Ed. Philadelphia, Pa.: Lippincott Williams &​ Wilkins.
Dickie, L., Surgenor, L. J., Wilson, M., McDowall, J., (2012). The structure and reliability of the Clinical Perfectionism Questionnaire. Personality and Individual Differences, 52, 865-869.
Dunkley, D. M., Blankstein, K. R., Masheb, R. M., & Grilo, C. M. (2006). Personal standards and evaluative concerns dimensions of “clinical” perfectionism: A reply to Shafran et al. (2002, 2003) and Hewitt et al. (2003). Behaviour Research and Therapy, 44, 63-84.
Ellison, C. W. (1983). Spiritual well-being: Conceptualization and measurement. Journal of Psychology and Theology, 11, 330-340.
Erozkan, A. (2016). Understanding the Role of Dimensions of Perfectionism on Anxiety Sensitivity. Universal Journal of Educational Research, 4, 1652-1659.
Fisher, J. W. (2010). Spiritual health: Its nature and place in the school curriculum. UoM Custom Book Centre.
Flett, G. L., Besser, A., & Hewitt, P. L. (2015). Perfectionism and interpersonal orientations in depression: an analysis of validation seeking and rejection sensitivity in a community sample of young adults. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes, 77, 67-85.
Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism and maladjustment: An overview of theoretical, definitional, and treatment issues. In P. L. Hewitt & G. L. Flett (Eds.), perfectionism (pp. 5-31).
Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2015). Measures of perfectionism. In G. J. Boyle, D. H. Saklofske, G. Matthews, G. J. Boyle, D. H. Saklofske, G. Matthews (Eds.), Measures of personality and social psychological constructs (pp. 595-618). San Diego, CA, US: Elsevier Academic Press. doi:10.1016/B978-0-12-386915-9.00021-8
Freud, S. (1926). Inhibitions, symptoms, and anxiety. In J. Strachey (Ed., Trans.), The standard edition of the complete psychological works of Sigmund Freud (Vol. 20, pp. 84-172). London: Hogart Press, 1959.
Frost, R. O., Heimberg, R. G., Holt, C. S., Mattia, J. I., & Neubauer, A. L. (1993). A comparison of two measures of perfectionism. Personality and Individual Differences, 14, 119-126.
Frost, R. O., Marten, P. A., Lahart, C., & Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14, 449-468.
Genia, V. (2001). Evaluation of the spiritual well-being scale in sample of college student. International Journal for the Psychology of Religion, 11, 25-33.
Gerstel, E. Z. Pataky, C., Busnel, O., Rutschmann, I., Guessous, C., Zumwald, et al. (2013). “Impact of Lifestyle Intervention on Body Weight and the Metabolic Syndrome in Home-care Providers”. Diabetes & Metabolism, 39, 78-84.
Goldberg, D. P. (1972). The detection of psychiatric illness by questionnaire. Maudsley Monograph, 21, Oxford: Oxford University Press.
Goldberg, D. P., & Williams, P. (1988). A users' guide to the Genral Health Questionnaire. UK: NFER, Nelson.
Gratz, K. L., & Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the Difficulties in Emotion Regulation Scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 26, 41-54.
Green, M., & Elliott, M. (2010). Religion, health, and psychological well-being. Journal of religion and health, 49(2), 149-163.
Hamachek, D. E. (1978). Psychodynamics of normal and neurotic perfectionism. Psychology, 15, 27-33.
Hewitt, P. L., & Flett, G. L., (1991a). Perfectionism in the self and social contexts: Conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60, 456-470.
Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (1991b). Dimensions of perfectionism in unipolar depression. Journal of Abnormal Psychology, 100, 98-101.
Koenig, H. G., King, D. E., & Carson, V. B. (2012). A history of religion, medicine, and healthcare.  In H. G., Koenig, D. E., King, & V. B. Carson (Eds.). Handbook of Religion and Health (pp. 15-34). New York, NY: Oxford University Press.
Lidin, M., Ekblom-Bak, E., & Hellènius, M. (2012). Sedentary time decrease in patients with cardiovascular risk factors participating in a structured lifestyle intervention program. Journal of Science and Medicine in Sport, 15, 188-264.
Liu, E. Y., Schieman, S., & Jang, S. J. (2011). Religiousness, spirituality, and psychological distress in Taiwan. Review of Religious Research, 53, 137-159.
Lo, A., & Abbott, M. J. (2013). Review of the Theoretical, Empirical, and Clinical Status of Adaptive and Maladaptive Perfectionism. Behavior Change, 30, 96-116.
Lucchetti, G., Lucchetti, A. G. L., Badan-Neto, A. M., Peres, P. T., Peres, M. F., Moreira-Almeida, A., ... & Koenig, H. G. (2011). Religiousness affects mental health, pain and quality of life in older people in an outpatient rehabilitation setting. Journal of Rehabilitation Medicine, 43, 316-322.
McCrae, R. R., & Costa, P. T. (2005). Personality in adulthood. New York, NY: Guilford Press.
Paloutzian, R. F., & Ellison, C. W. (1982). Loneliness, spiritual wellbeing and the quality of life. In: L. A. Peplau & D. Perlman (eds.). Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (pp. 224-236). New York: John Wiley & Sons.
Pargament, K. I., Koenig, H. G., & Perez, L. M. (2000). The many methods of religious coping: Development and initial validation of the RCOPE. Journal of Clinical Psychology, 56, 519-543.
Richardson, P. (2014). Spirituality, religion and palliative care. Annals of Palliative Medicine, 3, 150-159.
Share, B., Kemp, J., Naughton, G., Obert, P., Aumand, E. (2012). Lifestyle intervention improves cardiovascular disease risk factors in young overweight women. Journal of Science and Medicine in Sport, 15, 188-264.
Sherry, S. B., Gautreau, C. M., Mushquash, A. R., Sherry, D. L., & Allen, S. L. (2014). Self- critical perfectionism confers vulnerability to depression after controlling for neuroticism: A longitudinal study of middle-aged, community-dwelling women. Personality and Individual Differences, 69, 1-4.
Sherry, D. L., Sherry, S. B., Hewitt, P. L., Mushquash, A., & Flett, G. L. (2015). The existential model of perfectionism and depressive symptoms: Tests of incremental validity, gender differences, and moderated mediation. Personality and Individual Differences, 76, 104-110.
Smith, M. M., Saklofske, D. H., Stoeber, J., & Sherry, S. B. (2016). The Big Three Perfectionism Scale: A New Measure of Perfectionism. Journal of Psychoeducational Assessment, 34, 670-687.
Smith, M. M., Sherry, S. B., Gautreau, C. M., Stewart, S. H., Saklofske, D. H., ... Mushquash, A. R. (2017). Are perfectionistic concerns an antecedent of or a consequence of binge eating, or both? A short-term four-wave longitudinal study of undergraduate women. Eating Behaviors, 26, 23-26.
Stoeber, J., & Damian, L. E. (2014). The Clinical Perfectionism Questionnaire:  Further evidence for two factors capturing perfectionistic strivings and concerns.  Personality and Individual Differences, 61-62, 38-42.
Stoeber, J., & Otto, K. (2006). Positive Conceptions of Perfectionism: Approaches, evidence, challenges. Personality and Social PsychologyReview, 10, 295-319.
Stumpf, H., & Parker, W. D. (2000). A hierarchical structural analysis of perfectionism and its relation to other personality characteristics. Personality and Individual Differences, 28, 837-852.
Suddarth, B. H., & Slaney, R. B. (2001). An investigation of the dimensions of perfectionism in college students. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 34, 157-165.
Sulmasy, D. P. (2002). A biopsychosocial-spiritual model for the care of patients at the end of life. The Gerontologist, 42, 24-33.
Torskenes, K., Baldacchino, D., Baldacchino, T. et al. (2013). Nurses’ and informal caregivers’ definition of spirituality from the Christian perspective: A comparative study between Malta and Norway. Journal of Nursing Management, 23, 39-53.
Unantenne, N., Warren, N., Canaway, R., & Manderson, L. (2013). The strength to cope: spirituality and faith in chronic disease. Journal of Religion and Health, 52, 1147-1161.
Veit, C. T., & Ware, J. E. (1983). The structure of psychological distress and well-being in general population. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 51, 730-742.
Watson, D., Clarke, L. A., & Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS Scales. Journal of personality and Social Psychology, 54, 1063-1070.
Weiner, I. B., Tennen, H. A., & Suls, J. M. (2012). Handbook of Psychology, Personality and Social Psychology (Volume5). New Jersey: Wiley.
World Health Organization (2013). Health topics: Cardiovascular diseases.
Young, C., & Koopsen, C. (2010). Spirituality, health, and healing: An integrative approach. Jones & Bartlett Learning.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 13 شهریور 1400
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار