بررسی روابط میان ویژگی‌های شخصیتی، بنیان‌های اخلاقی، و اخلاق کاری در دانشجویان ایرانی و کانادایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی سمت

2 دانشگاه ویندزور

چکیده

شخصیت از متغیرهای تعیین‌کننده در قضاوت، هیجان، و رفتار اخلاقی است. فارغ از اینکه کدام سازة شخصیتی بر چه متغیر اخلاقی تأثیر دارد، پرسش مهم آن است که این روابط در گسترة فرهنگ‌ها چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند. پژوهش حاضر به بررسی روابط میان بنیان‌های اخلاقی، اخلاق کاری، عامل‌های معمول شخصیت، رگه‌های تاریک شخصیت، بدبینیِ اجتماعی، و بی‌هنجاری در دو نمونة ایرانی و کانادایی می‌پردازد. با اینکه هم‌بسته‌های شخصیتیِ بنیان‌های اخلاقی در دو بافت متفاوت بودند، در هر دو بافت، شخصیت بهتر از بنیان‌های اخلاقی توانست اخلاق کاری را پیش‌بینی کند. یافته‌ها در بافت ایرانی نشان داد که اخلاق کاری با نمره‌‌های پایین در بی‌هنجاری و ماکیاول‌گرایی و با نمره‌های بالا در صداقت ـ فروتنی هم‌بسته بود. همچنین، اخلاق کاری در بافت کانادایی با نمره‌‌های پایین در جامعه‌ستیزی و با نمره‌های بالا در صداقت ـ فروتنی، برون‌گرایی و وظیفه‌شناسی هم‌بسته بود. کنترل کردن تجربة کاری، تغییری در این روابط ایجاد نکرد. یافته‌های پژوهش حاکی از این بود که رابطة اخلاق کاری با شخصیت فرهنگ بسته است. در جوامع جمع‌گراتری مانند ایران تصمیم‌ها و رفتارهای اخلاقی بیشتر متأثر از عامل‌های شخصیتیِ مرتبط با نوع‌دوستیِ متقابل و ارزش‌های جمع‌گرایانه‌ای چون رعایت انصاف در تعامل با دیگران‌اند. حال آنکه تصمیم‌ها و رفتارهای اخلاقی در جوامع فردگراتری چون امریکای شمالی علاوه بر نوع‌دوستی متقابل، متأثر از عامل‌های شخصیتیِ مرتبط با تلاش‌های تکلیف ـ محور و ارزش‌های فردگرایانه‌ای چون نظم، سازمان‌یافتگی، کمال‌گرایی، و پشتکار هستند. این پژوهش، با برجسته کردن نقش فرهنگ در روابط میان متغیرها، توجه به تعامل فرهنگ و اخلاق را برای داشتن تصویری درست‌تر از بُعد اخلاقیِ تجربة بشری لازم می‌شمارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the relations among personality characteristics, moral foundations, and work ethics in Iranian and Canadian students

نویسندگان [English]

  • Naser Aghababaei 1
  • Amir Talaei Pashiri 2
  • Catherine T. Kwantes 2
1 the Institute for Research and Development in the Humanities (SAMT)
2 University of Windsor
چکیده [English]

Personality is a determining factor in moral judgment, emotions, and behaviors. Regardless of what construct of personality affects what ethical variables, an important question is what similarities and differences are among these relationships across cultures. The current study investigates the relationships between moral foundations, work ethics, normal personality factors, dark personality traits, social cynicism, and anomie in an Iranian and a Canadian sample. Although the personality variables’ correlations with moral foundations were different in the two contexts, in both contexts personality was a better predictor than moral foundations in predicting work ethics. Findings in the Iranian sample showed that work ethics was negatively correlated with anomie and Machiavellianism, and positively correlated with Honesty-Humility. In the Canadian sample, work ethics was negatively correlated with psychopathy, and positively correlated with Honesty-Humility, Extroversion, and Conscientiousness. Controlling for job experience did not make any difference in these relationships. Findings of this study support the conclusion that work ethics is a culture dependent construct. In collectivistic cultures such as Iran, ethical decision making and behaviors are mainly influenced by personality factors related to reciprocal altruism and collectivistic values like fairness in interactions with others. However, ethical decision making and behaviors in more individualistic cultures such as North America, in addition to reciprocal altruism, are influenced by personality factors related to task based efforts, and individualistic values like order, organization, perfectionism, and persistence. By highlighting the role of culture in the relationships among variables, this study shows the necessity of considering the interaction between culture and ethics for having a more accurate picture of the ethical aspect of the human experience.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ethics
  • work ethics
  • personality
  • culture

مراجع

آقابابائی، ن. (1391). رابطۀ صداقت و فروتنی با شخصیت، دین، و بهزیستی فاعلی. روان‌شناسی و دین، 19، 25ـ40.
آقابابائی، ن. (1392). قضاوت اخلاقی و شخصیت: پرونده‌ای برای اتانازی. معرفت اخلاقی، 14، 107ـ119.
جوشن‌لو، م.، دائمی، ف.، و قدمیه، ف. (1389). بررسی رابط بین اصول بدیهی اجتماعی با شاخص‌های عملکرد اجتماعی مثبت دانشجویان. دانشور رفتار. 42، 1ـ12.
حسن‌نیا، س.، خرمایی، ف.، و شیخ‌الاسلامی، ر. (1394). رابطۀ علّی سبک‌های دلبستگی با بنیان‌های اخلاقی از طریق واسطه‌گری هویت اخلاقی. پژوهش‌های روان‌شناسی اجتماعی، 18، 75ـ98.
ضیایی، م.، پوراعتماد، ح.، و حسن‌زادۀ توکلی، م. (1389). آیا قضاوت اخلاقی وابسته به فرهنگ است؟. علوم رفتاری، 4(3)، 225ـ231.
فراهانی، ح. و عریضی، ح. (1384). روش‌های پیشرفتۀ پژوهش در علوم انسانی (رویکردی کاربردی). اصفهان: جهاد دانشگاهی.
هومن، ح. ع. (1386). شناخت روش علمی در علوم رفتاری. تهران: سمت.
Adger, W. N., Butler, C,. & Walker-Springett, K. (2017). Moral reasoning in adaptation to climate change. Journal Environmental Politics, 26(3), 371-390.
Aghababaei, N. (2012). Religious, honest and humble: Looking for the religious person within the HEXACO model of personality structure. Personality and Individual Differences, 53(7), 880-883.
Aghababaei, N. (2014). Attitudes towards euthanasia in Iran: The role of altruism. Journal of Medical Ethics, 40(3), 173-176.
Aghababaei, N., Mohammadtabar, S., & Saffarinia, M. (2014a). Dirty Dozen vs. the H factor: Comparison of the Dark Triad and Honesty–Humility in prosociality, religiosity, and happiness. Personality and Individual Differences, 67, 6-10.
Aghababaei, N., Wasserman, J. A., & Nannini, D. (2014b). The religious person revisited: Cross-cultural evidence from the HEXACO model of personality structure. Mental Health, Religion & Culture, 17(1), 24-29.
Ashton, M. C., & Lee, K. (2007). Empirical, theoretical, and practical advantages of the HEXACO model of personality structure. Personality and Social Psychology Review, 11(2), 150-166.
Ashton, M. C., & Lee, K. (2009). The HEXACO-60: A short measure of the major dimensions of personality. Journal of Personality Assessment, 91(4), 340-345.
Baumeister, R. F., & Vonasch, A. J. (2012). Is the essence of morality mind perception, self-regulation, free will, or culture?. Psychological Inquiry, 23(2), 134-136.
Bespalov, A., Prudnikova, M., Nyamdorj, B., & Vlasov, M. (2017). Life aspirations, values and moral foundations in Mongolian youth. Journal of Moral Education, 46(3), 258-271.
Blau, G., & Ryan, J. (1997). On measuring work ethic: A neglected work commitment facet. Journal of Vocational Behavior, 51, 435-448.
Chowdhury, R. M. M. I. (in press). The moral foundations of consumer ethics. Journal of Business Ethics.
Cokely, E. T., & Feltz, A. (2009). Individual differences, judgment biases, and theory-of-mind: Deconstructing the intentional action side effect asymmetry. Journal of Research in Personality, 43, 18-24.
Cranmer, G. A., & Martin, M. M. (2015). An examination of aggression and adaption traits with moral foundation. Communication Research Reports, 32(4), 360-366.
Fernandes, S., Kapoor, H., & Karandikar, S. (2017). Do we gossip for moral reasons? The intersection of moral foundations and gossip. Basic and Applied Social Psychology, 39(4), 218-230.
Fine, T. S. (1992). Individualism & liberalism/conservatism: Broadening dimensions of policy support. Polity, 25(2), 315-327.
Graham, J., Haidt, J., & Nosek, B. A. (2009). Liberals and conservatives rely on different sets of moral foundations. Journal of Personality and Social Psychology, 96(5), 1029-1046.
Graham, J., Nosek, B. A., Haidt, J., Iyer, R., Koleva, S., & Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101, 366-385.
Green, E. G. T., & Paez, D. (2005). Variation of individualism and collectivism within and between 20 countries: A typological analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36(3), 321-339.
Greene, J. D., Morelli, S. A., Lowenberg, K., Nystrom, L. E., & Cohen, J. D. (2008). Cognitive load selectively interferes with utilitarian moral judgment. Cognition, 107(3), 1144-1154.
Jonason, P. K. (2014). Personality and politics. Personality and Individual Differences, 71, 181-184.
Jonason, P. K., & Luévano, V. X. (2013). Walking the thin line between efficiency and accuracy: Validity and structural properties of the Dirty Dozen. Personality and Individual Differences, 55, 76-81.
 Jonason, P. K., & McCain, J. (2012). Using the HEXACO model to test the validity of the Dirty Dozen measure of the Dark Triad. Personality and Individual Differences, 53, 935-938.
 Jonason, P. K., & Webster, G. D. (2010). The Dirty Dozen: A concise measure of the Dark Triad. Psychological Assessment, 22(2), 420-432.
Jonason, P. K., Kaufman, S. B., Webster, G. D., & Geher, G. (2013). What lies beneath the Dark Triad Dirty Dozen: Varied relations with the Big Five. Individual Differences Research, 11(2), 81-90.
Jonason, P. K., Zeigler-Hill, V., & Okan, C. (2017). Good v. evil: Predicting sinning with dark personality traits and moral foundations. Personality and Individual Differences, 104, 180-185.
Kang, L. L., Rowatt, W. C., & Fergus, T. A. (2016). Moral foundations and obsessive-compulsive symptoms: A preliminary examination. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 11, 22-30.
Kawamoto, T., Van der Linden, D., & Dunkel, C. S. (2017). The General Factor of Personality (GFP) and moral foundations. Personality and Individual Differences, 119, 78-82.
Kim, K. R., Kang, J., & Yun, S. (2012). Moral intuitions and political orientation: Similarities and differences between South Korea and the United States. Psychological Reports, 111(1), 173-185.
Koenig, H. G., & Al Shohaib, S. (2015). Health and well-being in Islamic societies: Background, research, and applications. London: Springer.
Leung, K., Lam, B. C. P., Bond, M. H., Conway III, L. G., Gornick, L. J., Amponsah, B. et al. (2012). Developing and evaluating the Social Axioms Survey in Eleven countries: Its relationship with the Five-Factor model of personality. Journal of Cross-Cultural Psychology, 43(5), 833-857.
Low, M., & Lopez Wui, M. G. (2016). Moral foundations and attitudes towards the poor. Current Psychology, 35(4), 650-656.
Makiniemi, J., Pirttila-Backman, A., & Pieri, M. (2013). The endorsement of the moral foundations in food-related moral thinking in three European countries. Journal of Agricultural and Environmental Ethics, 26(4), 771-786.
Marshall, J., Watts, A. L., & Lilienfeld, S. O. (2018). Do psychopathic individuals possess a misaligned moral compass? A meta-analytic examination of psychopathy’s relations with moral judgment. Personality Disorders: Theory, Research, and Treatment, 9(1), 40-50.
Mededovic, J., & Petrovic, B. (2016). Can there be an immoral morality? Dark personality traits as predictors of moral foundations. Psihologija, 49(2), 185-197.
Musschenga, B. (2013). The promises of moral foundations theory. Journal of Moral Education, 42(3), 330-345.
Nilsson, A., & Erlandsson, A. (2015). The Moral Foundations taxonomy: Structural validity and relation to political ideology in Sweden. Personality and Individual Differences, 76, 28-32.
Sachdeva, S., Singh, P., & Medin, D. (2011). Culture and the quest for universal principles in moral reasoning. International Journal of Psychology, 46(3), 161-176.
Snarey, J. R. (1985). Cross-cultural universality of social-moral development: A critical review of Kohlbergian research. Psychological Bulletin, 97(2), 202-232.
Srole, L. (1956). Social integration and certain corollaries: An exploratory study. American Sociological Review, 21(6), 709-716.
Steiger, R. L., & Reyna, C. (2017). Trait contempt, anger, disgust, and moral foundation values. Personality and Individual Differences, 113, 125-135.
Vaini, A., & Makiniemi, J. (2016). How are moral foundations associated with climate-friendly consumption?. Journal of Agricultural and Environmental Ethics, 29(2), 265-283.
Vecina, M. L. (2014). The Five Moral Foundations Sacredness Scale in men in court-mandated treatment for violently abusing their partners. Personality and Individual Differences, 64, 46-51.
Vecina, M. L., & Piñuela, R. (2017). Relationships between ambivalent sexism and the five moral foundations in domestic violence: Is it a matter of fairness and authority?. The Journal of Psychology, 151(3), 334-344.
Yalçındağ, B., Özkan, T., Cesur, S., Yilmaz, O., Tepe, B., Piyale, Z. E. et al. (in press). An investigation of moral foundations theory in Turkey using different measures. Current Psychology.
 
 
 
 
روان‌شناسی فرهنگی
دوره 1، شماره 2
آبان 1396
صفحه 1-22

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار